بازتاب الگوهای معیشتی شهرهای جنوب غرب ایران در منابع مکتوب دوران اسلامی از سده چهارم تا پایان سده نهم قمری/دهم تا پانزدهم میلادی

نویسندگان

محمد ابراهیم زارعی

دانشگاه بوعلی سینا همدان علی اصغر نوروزی

میراث فرهنگی

چکیده

شهرنشینی دوران اسلامی با تعالیم مکتب اسلام عجین شد و سیمایی متفاوت از شهر دوره ساسانی ارائه کرد. هدف اصلی این پژوهش نشان دادن چشم انداز مستندی از فضای اقتصادی حاکم بر شهرهای اسلامی، در منطقه موضوع مطالعه است. این چشم انداز از طریق مطالعه اسناد و اطلاعات تاریخی مکتوب در گزارش های جغرافیانویسان مسلمان، به روش تاریخی تحلیلی و مبتنی بر جمع آوری و جمع بندی فراهم آمده است. در این نوشتار، بازتاب عوامل محیطی و جغرافیایی بر معیشت مردم شهرهای منطقه موضوع مطالعه از سده های چهارم/ تا نهم قمری/دهم تا پانزدهم میلادی و تعیین پراکندگی جغرافیایی حوزه های معیشتی جنوب غرب ایران و نیز نقش حکومت ها در شکل گیری سیمای اقتصادی و معیشتی شهرهای دوران اسلامی بررسی شده است. عوامل زیست محیطی، طبیعی، فرهنگی و سیاسی از یک سو و راه های بازرگانی امن در سایه سیاست گذاری های دولتی از سوی دیگر، در اتخاذ شیوه های معیشتی نقش بارزی داشته اند. در برآیند این پژوهش، متون تاریخی و جغرافیایی به جای مانده از بازه زمانی ضمن به تصویر کشیدن سیمای اجتماعی شهرها، مدارک مستندی از رونق شهرنشینی و گسترش کشاورزی، باغداری، صنعت، بازرگانی، تجارت و خدمات شهری این دوران در اختیار ما نهادند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تاریخ اقتصادی طبرستان در دوره اسلامی تا پایان سده چهارم هجری: مزیت‌های اقلیمی و چندوچون مشاغل

سرتاسر دوره اسلامی، ناحیه طبرستان یا مازندران، واقع در شمال ایران، به­سبب بهره‌مندی از مزیت­های اقلیمی و طبیعی منحصر به­فرد، از جمله برخورداری­اش از خاک حاصلخیز، وجود جنگل­های انبوه و نیز مجاورتش با دریا، زمینه مستعدی برای کشاورزی و تولید محصولات زمینی و درختی و نیز مشاغلی چون ماهی­گیری داشته‌ است. در این مقاله، نویسندگان کوشیده­اند با استناد به منابع کهن و توصیف و تحلیل آنها به بررسی وضع اقتصا...

متن کامل

بررسی روند تکامل و نقش مورب‌نویسی در صفحه‌آراییِ نسخ‌خطی از سده چهارم تا نهم هجری

مطالعه بر روی نسخه‌های خطی نشان می­دهد یکی از عواملی که باعث گردیده تا شیو­ه­ی تازه‌ای از نگارش و به دنبال آن چینش‌های مختلف و متنوعی از خطوط و تزیینات در صفحات یک نسخه شکل بگیرد، مورب­نویسی است. اما مطالعاتی که سیر تحول و تکامل این شیوۀ نگارش را نشان دهد، تا کنون انجام نشده است. نگارندگان در این پژوهش برای یافتن پاسخی به این پرسش­ها که: مورب­نویسی از چه زمانی و درکدام نسخه‌ها آغاز شد؟ چگونه به...

متن کامل

بازتاب مقامات حضرت مریم(س) در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم

Quranic characters, including the Saint Mary, have always figured in texts of mysticism. The miracles attributed to her, the sending of heavenly food to her, and the fruition of the dried palm-date, indicate for mystics her exalted statues, her attainment of spiritual positions such as Welāyat (Sainthood), khilāfat al-kobra (great saintship), patience (Sabr), trust in God (Tawakkol), voluntary ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های تاریخی

جلد ۸، شماره ۲، صفحات ۱-۲۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023